استفاده از ژن درمانی برای توقف روند نابینایی - مجله بوشهری ها

برای نخستین بار از ژن درمانی برای توقف روند شایع ترین نوع نابینایی در افراد مسن در اروپا استفاده شد. فردی که تحت ژن درمانی برای دژنراسیون ماکولا در شهر آکسفورد بریتانیا نهاده شد، جانت ازبورن بود.جراحان در تلاشی برای جلوگیری از تخریب سلول ها یک ژن مصنوعی را در قسمت عقبی چشم خانم ازبورن تزریق کردند.این نخسین بار است که برای توقف تخریب لکه زرد در پیری علت ژنتیکی آن هدف قرار می گیرد.حدود شش صدهزار نفر در بریتانیا دچار دژنرانسیون ماکولا (تخریب لکه زرد) هستند که اکثریت آنها نقص شدید بینایی دارند.جانت اوزبورن به بی بی سی گفت:برای من شناختن چهره ها با چشم چپم سخت است چرا که دید مرکزی ام تار است و اگر این درمان بتواند از بدتر شدن آن جلوگیری کند، فوق العاده خواهد شد.این عمل که در آن از بی حسی موضعی استفاده شد، ماه گذشته در بیمارستان چشم آکسفورد توسط رابرت مک لارن، استاد چشم پزشکی دانشگاه آکسفورد انجام شد.آقای مک لارن این درمان را پیشرفتی مهم در چشم پزشکی می خواند و امیدوار است که نتیجه خوبی بدهد و به درمانی معمول در آینده تبدیل گردد.خانم ازبورن 80 ساله یکی از ده نفری است که در دوره آزمایشی این ژن درمانی سهم گرفته است.تخریب لکه زرد در پیری چیست؟ماکولا بخشی از شبکیه چشم است و دید مرکزی و تمرکز بر جزئیات ریز را برعهده دارد. وقتی فردی دچار تخریب لکه زرد در پیری می گردد، سلول های شبکیه آغاز به از بین رفتن می نمایند و دیگر از نو ساخته نمی گردد.خطر ابتلا به این بیماری با افزایش سن بالا می رود.اکثریت کسانی که این بیماری را دارند از جمله کسانی که در آزمایش درمان جدید مشارکت داشتند، دچار آنچه که تخریب لکه زرد خشک نامیده می گردد، هستند. یعنی کاهش دید آنها تدریجی است و می تواند سالها طول بکشد.تخریب لکه زرد خیس می تواند ناگهانی رخ دهد و منجر به از دست رفتن سریع دید گردد. این بیماری اما اگر زودتر به آن رسیدگی گردد قابل درمان است.ژن درمانی چطور کار می نماید؟همین که سن بعضی افراد بیشتر می گردد، ژن هایی در چشم آغاز می نمایند به تخریب سلول ها در بخش ماکولا که این باعث از دست رفتن دید می گردد.در قسمت عقبی چشم ویروسی بی ضرر تزریق می گردد که حاوی نوعی از ژن مصنوعی است. این ویروس وارد سلول های شبکیه می گردد و ژن هایی را آزاد می نماید.این کار چشم را قادر به فراوری نوعی از پروتئین می نماید که باعث جلوگیری از تخریب سلول ها و سالم نگهداشتن ماکولا می گردد.افراد نابینا چگونه از هنرهای تجسمی لذت می برند؟مراحل اولیه این آزمایش که در بیمارستان چشم آکسفورد انجام می گردد، موارد ایمنی این نوع درمان را آنالیز خواهد نمود و روی بیمارانی انجام می گردد که قسمتی از دیدشان را از دست داده اند.اگر این آزمایش پیروز باشد، از آن برای متوقف کردن روند تخریب لکه زرد، قبل از آن که بیمار دیدش را از دست بدهد، استفاده خواهد شد.این می تواند پیامدهای حیاتی برای کیفیت زندگی بیماران داشته باشد.هنوز خیلی زود است که درباره نتیجه این آزمایش روی بیماران از جمله خانم ازبورن بدانیم. اما بینایی تمام بیمارانی که در این آزمایش شرکت داشته اند، به طور مرتب آنالیز می گردد.خانم ازبورن که از منزلش با بی بی سی صحبت می کرد گفت:من هنوز از باغداری با همسرم لذت می برم...اگر مثل حالا همچنان بتوانم سبزیجات را خرد کنم و استقلال فعلی خودم را حفظ کنم، کاملا فوق العاده خواهد بود.قبل از این هم ژن درمانی برای کوروی درمیا، نوعی از اختلال نادر بینایی هم نتیجه مثبت داشته و پیروز بوده است. کوروی درمیا یکی از بیماری های ارثی چشمی است.در سال 2016 همین گروه از دانشگاه آکسفورد با یک تزریق در چشم توانستند دید بیماران دچار کوروی درمیا را بهبود دهند، بیمارانی که در آستانه کوری بودند.همچنین سال گذشته پزشکان در بیمارستان چشم مورفیلدز در لندن با کاشت سلول های بنیادی در قسمت آسیب دیده چشم، دید بیمارانی با دژنراسیون ماکولا را بازگرداندند.امید می رود که درمان با سلول های بنیادی به افرادی که بینایی شان را قبلا از دست داده اند یاری کند.اما آزمایش جدید در دانشگاه آکسفورد متفاوت است. این روش به دنبال مقابله با عوامل ژنتیکی تخریب لکه زرد در افراد مسن است و می تواند در متوقف کردن روند نابینایی افراد در اثر این بیماری موثر باشد.