آیا ابتلای اقتصاد آمریکا به کرونا باعث شکست ترامپ در انتخابات می شود؟ - مجله بوشهری ها

مروری بر تاریخ انتخابات ریاست جمهوری آمریکا نشان می دهد که شرایط مالی همواره نقش تعیین کننده ای در پیروزی یا شکست رئیس جمهور مستقر داشته است. بر اساس مطالعات کارشناسان شرکت هلدینگ LPL Financial که بزرگترین شرکت کارگزاری مستقل سهام در آمریکا به شمار می رود، در 16 مورد از 18 انتخاباتی که در آنها رئیس جمهور مستقر آمریکا برای انتخاب مجدد نامزد شده است، شرایط مالی مهم ترین عامل تعیین کننده نتیجه انتخابات بوده است. از آخرین شکست عوامل مالی در تعیین نتیجه انتخاباتی با حضور رئیس جمهور مستقر، حدود 100 سال می گذرد.

رایان دتریک، استراتژیست ارشد شرکت LPL Financial، در این خصوص می گوید: به طور عجیبی در 11 انتخابات آخری که در آنها رئیس جمهور مستقر برای انتخابات مجدد نامزد شده و اقتصاد آمریکا در فاصله دو سال مانده به انتخابات دچار رکود نبوده، رئیس جمهور مستقر توانسته است در انتخابات پیروز شود. در مقابل، هفت بار انتخابات با حضور رئیس جمهور مستقر در دوران رکود برگزار شده است که در پنج مورد رئیس جمهور مستقر مغلوب گردیده است.

البته در حال حاضر به نظر نمی رسد که اقتصاد آمریکا در شرایط رکودی باشد. درواقع مالی آمریکا در حالی وارد سال 2020 شد که بازار کار، بازار مسکن و شاخص های اطمینان مصرف کننده در شرایط بسیار خوبی قرار داشتند. اما با تشدید بحران ناشی از شیوع ویروس کرونا در آمریکا و دیگر کشورهای جهان، بازارهای سهام آمریکا طی هفته های اخیر شرایط سختی را گذرانده اند، به طوری که شاخص میانگین صنعتی داو جونز (شاخص بازار سهام نیویورک) ظرف یک ماه بیش از 20 درصد افت کرده و هنوز هم احتمال افت بیشتر شاخص وجود دارد.

سقوط بازار و رکود مالی معمولاً -و نه همواره- با یکدیگر همراه هستند. به گفته رایان دتریک، شاخص بازار سهام آمریکا در زمان رکود مالی به طور میانگین 37 درصد سقوط می کند و در مواقعی که به هر طریقی از بروز رکود مالی جلوگیری می شود، افت شاخص به 24 درصد می رسد. اگرچه هنوز میزان کاهش شاخص بازار سهام نیویورک به رقم میانگین سال های رکودی نرسیده است، اما اکنون نشانه هایی از کُند شدن فرایند رشد مالی آمریکا آشکار شده و نگرانی ها از احتمال پایان یافتن یک دوران رونق ده ساله طی ماههای آینده افزایش یافته است.

شرایط نامناسب بازارهای آمریکا پس از فراگیر شدن بحران کرونا باعث شده است که بسیاری از اقتصاددانان پیش بینی خود از نرخ رشد مالی این کشور در سال 2020 را تعدیل کنند. به عنوان مثال، اقتصاددانان مؤسسه آکسفورد اکونومیکس لندن که پیش از وقوع بحران کرونا نرخ رشد مالی آمریکا در سال جاری میلادی را 1.3 درصد پیش بینی کرده بودند، اکنون با تأکید بر عواملی همچون شرایط بازارهای مالی و سقوط قیمت نفت، پیش بینی خود را به 0.8 درصد تعدیل کرده اند. گریگوری داکو، اقتصاددان ارشد حوزه اقتصاد آمریکا در مؤسسه آکسفورد اکونومیکس، در این رابطه می گوید: اقتصاد آمریکا در نیمه اول سال جاری کم وبیش با رکود درگیر خواهد بود.

قبل از شیوع جهانی ویروس کرونا، اقتصاددانان شرکت هلدینگ LPL Financial احتمال ورود اقتصاد آمریکا به یک دوره رکودی در سال جاری میلادی را 25 درصد پیش بینی می کردند، اما اکنون آنها معتقدند که احتمال وقوع رکود مالی در آمریکا طی ماه های باقی مانده تا پایان سال حدود 50 درصد است. به گفته استراتژیست ارشد این شرکت، مشکلاتی که بحران کرونا برای زنجیره های تأمین جهانی ایجاد کرده است در سه ماهه دوم سال جاری میلادی باعث افت شدید فعالیت های مالی در آمریکا خواهد شد.

در عین حال با توجه به کاهش نرخ بهره، احتمال اتخاذ سیاست های مالی انبساطی جدید از سوی دولت و همچنین کاهش قیمت سوخت (به دلیل سقوط قیمت نفت)، انتظار می رود که در نیمه دوم سال جاری میلادی فعالیت های مالی در آمریکا بار دیگر حالت صعودی بگیرد. اما سؤال اصلی این است که خارج کردن اقتصاد آمریکا از رکود احتمالی چه مدت طول خواهد کشید.

ترامپ در کارزار انتخاباتی خود برای تمدید دوران حضورش در کاخ سفید، حساب ویژه ای روی بالا بودن نرخ رشد مالی و رونق بازار سهام باز کرده بود. حدود یک ماه قبل شاخص داو جونز با رسیدن به مرز 29500 واحد بالاترین رقم تاریخ خود را تجربه کرد؛ یعنی 65 درصد رشد نسبت به روزی که ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا پیروز شد. اما اکنون بخش قابل توجهی از این رشد چشمگیر -که ترامپ همواره روی آن مانور می داد- از دست رفته است.

به گفته تام استووال استراتژیست ارشد شرکت تحقیقات مالی CFRA، فرایند تاریخی انتخابات ریاست جمهوری آمریکا نشان می دهد که اگر اقتصاد دچار رکود نشود و شاخص بازارهای مالی به شدت افت نکند، رئیس جمهور مستقر می تواند در انتخابات به پیروزی برسد.

از زمان پایان جنگ جهانی دوم تا به امروز تنها دو رئیس جمهور مستقر در همان سالی که اقتصاد وارد رکود شده است، در انتخابات ریاست جمهوری شرکت کرده اند که از قضا هر دو از حزب دموکرات بوده اند: هری ترومن و جیمی کارتر. البته هری ترومن توانست در انتخابات نوامبر 1948 به پیروزی برسد زیرا اقتصاد آمریکا درست در همان ماه انتخابات وارد رکود مالی شد و به همین دلیل بود که رکود مالی تأثیری بر آرای هری ترومن نگذاشت. اما برای جیمی کارتر شرایط این گونه نبود؛ وی در نوامبر 1980 در حالی از رونالد ریگان جمهوری خواه مغلوب گردید که اقتصاد آمریکا در نیمه اول آن سال دچار رکود شده بود.