چرا ورود ربات ها به زندگی روزمره، دردساز می گردد؟! - مجله بوشهری ها

اگرچه ربات ها به سرعت در حال پیشرفت کردن هستند و پیش بینی می گردد که به زودی به همکار انسان ها تبدیل شوند، اما این کار علاوه بر جنبه های مثبت، پیامد های منفی را نیز به همراه خواهد داشت.

به گزارش فست کمپانی، ربات اطلس (Atlas) شرکت بوستون داینامیکس (Boston Dynamics) سال جاری 10 ساله می گردد. اطلس که در وبسایت شرکت به عنوان یک پلتفرم طراحی شده برای رفع کردن محدودیت های تحرک کل بدن توصیف شده، هنوز یک پروژه تحقیقاتی به شمار می رود، اما از بعضی محدودیت ها خارج شده است. این ربات، خود را خم می نماید و قدرت و مهارت فوق العاده ای را در آزمایشگاه نشان می دهد.

در یک نسخه نمایشی که ماه گذشته منتشر شد، این ربات با آوردن و تحویل دادن یک کیسه حاوری ابزار به یک کارگر ساختمانی که روی سکوی طبقه دوم ایستاده است، نشان می دهد که قابلیت گرفتن اشیا را دارد. ربات برای رسیدن به کارگر، ابتدا یک پل می سازد و از یک تخته چوبی برای عبور کردن از شکاف داربست استفاده می نماید. پس از اتمام کار، اطلس روی یک سکوی کوچک که روی زمین واقع شده است، می پرد و با یاری تعدادی طناب حرکت می نماید.

تماشا چنین مهارت و چابکی در یک ربات، غیرعادی است. این ربات می تواند به سرعت و با قدرت محض خود در یک زمینه نو حرکت کند، اما زمانی که ربات های ماهرتر، قوی تر و سریع تر از قفس خود بیرون بیایند و به بخشی از زندگی روزمره تبدیل شوند، برای بقیه انسان ها چه معنایی خواهد داشت؟ ربات در نسخه نمایشی کنترل شده، مطمئنا دقیق به نظر می رسد، اما اگر در دنیا واقعی این طور نباشد یا اگر همواره این طور نباشد، چه اتفاقی می افتد؟

در گذشته، ربات های قوی برای یک هدف فراوری می شدند. آن ها در کارخانه های فراورینماینده نگهداری می شدند یا برای اهداف صنعتی به کار می رفتند. در سال های نه چندان دور در کارخانه تویوتا (Toyota)، ربات های غول پیکری وجود داشتند که قطعات خودرو را جوش می دادند. این نوع ربات ها بی حرکت هستند و برای حفظ ایمنی، در محفظه های خود نگهداری می شوند.

چندین سال پیش نیز در خصوص بیرون آوردن ربات ها از محفظه های آنها، توجه دقیقی وجود داشت. هنگامی که دستیار فضانورد ناسا موسوم به روبونات (Robonaut) برای یاری کردن به فضانوردان مستقر شد، نیم تنه رباتیک آن موضوع یک سخنرانی در آزمایشگاه پیش رانش جت (JPL) در شهر پاسادینا بود. طی آن سخنرانی، دانشمندان و مهندسان به دقت اقدامات احتیاطی را برای پوشاندن روبونات با پوششی که می توانست از هرگونه برخورد پیش بینی نشده با انسان جلوگیری کند، شرح دادند.

این مورد حداقل تا به امروز در خصوص ربات اطلس صادق نبوده است. اگر ربات در حین کار، کنترل خود را از دست بدهد، کیسه ابزار را بیش از میزان پرتاب کند و کیسه به طور تصادفی به کارگر ساختمانی یا به سمت شخص دیگری برخورد کند، چه اتفاقی می افتد؟ اطلس در نسخه نمایشی خوب به نظر می رسید، اما هیچ کس دیگری در اطراف نبود. چه اتفاقی می افتد وقتی یک ربات یا ربات هایی مانند اطلس، در موقعیتی با بیش از یک نفر قرار بگیرند؟

هر دستیار ربات متحرک با قابلیت راه رفتن آزاد، دارای ریشه های الگوریتمی است. این برنامه به وسیله رمز های رایانه ای نوشته شده به وسیله انسان و با یاری هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی، برنامه ریزی و کنترل می گردد. این بدان معناست که تصمیم های ربات، با استفاده از منطق هوش مصنوعی گرفته می شوند. این تصمیم ها با منطق انسانی یکی نیستند و همکاری واقعی را ایجاد نمی نمایند. در حال حاضر، چون این ربات ها در یک زمینه گروهی به نمایش گذاشته نمی شوند، تعیین نیست که این ربات ها چقدر برای همکاری با انسان طراحی خواهند شد یا اینکه آیا ما انسان ها همواره تسلیم ربات هایی خواهیم بود که برای در نظر گرفتن گزینه ها و انتخاب های انسان ها برنامه ریزی نشده اند. ربات ها ممکن است در لحظه با ما سازگار شوند.

مشکلاتی را که پیشتر با وبسایت ها، دستگاه های فروش بلیت یا هر دستگاه اتوماتیک دیگری داشتیم، در نظر بگیرید. اکنون آن ها را متحرک و قوی، اما همراه با حفظ محدودیت در زمینه برقراری ارتباط و همکاری در نظر بگیرید. به احتمال زیاد، اشتباهاتی وجود خواهند داشت. به رغم همه تفریح هایی که مردم با چت بات هایی مانند ChatGPT دارند، شاهد بوده ایم که چنین فناوری هایی می توانند نتایج نادرستی را فراوری نمایند.

حتی در کاربرد های نظامی که رویه ها و فرآیند هایی را دارا هستند، باز هم رویداد های غیرمنتظره و پیش بینی نشده وجود دارد و ناتوانی در واکنش نشان دادن با روش های غیرمنتظره نیز می تواند کشنده باشد. تصور کنید که صد ها نمونه از این ربات ها در یک بیمارستان یا در یک محل ساخت وساز بزرگ که در آن صد ها کارگر و احتمالا هزاران کار و فرآیند وجود دارد، به عنوان نظم دهنده امور کار می نمایند و همه سعی دارند در اطراف یکدیگر و انسان ها حرکت نمایند.

واقعا چالش برانگیز خواهد بود که ببینیم چگونه این نوع ربات های متحرک می توانند بدون این که دائما با یکدیگر برخورد نمایند، به موفقیت دست یابند. این ربات ها نه تنها با یک شخص، بلکه با بسیاری از ربات های دیگر، ماشین ها و وسایل نقلیه خودران در تعامل قرار می گیرند. این در حالی است که افرادی که آن ها را احاطه نموده اند یا با آن ها در تعامل هستند نیز سعی دارند وظایف خود را تکمیل نمایند.

وقتی این ربات های متحرک قوی در محیط های کاری، آموزشی، صنعتی، نظامی یا مراقبت های بهداشتی مستقر شوند، راهی برای برقراری ارتباط آسان با آن ها نخواهیم داشت. ما یا باید رفتار خود را اصلاح کنیم تا با آن ها همکاری داشته باشیم یا اینکه پیامد های آن را متحمل شویم. هم زیستی با چنین ربات هایی، یک چالش برای مردم خواهد بود که احتمالا در آینده باید با آن سازگار شوند. ربات اطلس در حال حاضر یک پروژه کاملا تحقیقاتی بین بوستون داینامیکس و دارپا (DARPA) است و هیچ برنامه ای برای استقرار آن در محل ساخت وساز یا هر محل دیگری در آینده وجود ندارد.

در هر حال، این کار به مرور زمان و همراه با دیگران ممکن خواهد شد. با این مفهوم، چالش هایی هم برای ربات ها و هم برای انسان ها وجود خواهد داشت. ما باید در نظر بگیریم که ربات ها چگونه برنامه ریزی شده اند، چگونه با آن ها تعامل خواهیم داشت و ربات ها چه کاری ممکن است برای ما انجام دهند. منطقی است که این بحث اکنون و پیش از تنظیم مقررات به وسیله یک چت بات انجام گردد.