پارک ملی کرکوادو؛ جواهری در جنگل های استوایی کاستاریکا - مجله بوشهری ها

کرکوادو به خاطر جنگل‌های بکر و دست‌نخورده‌اش، که توسط رشته‌کوه‌های سرسبز و رودخانه‌های پرآب احاطه شده‌اند، شهرت دارد. این پارک یکی از آخرین بازمانده‌های جنگل بارانی استوایی در آمریکای مرکزی است که هنوز دست‌نخورده باقی مانده است.

تاریخچه پارک ملی کرکوادو

پارک ملی کرکوادو در سال 1975 تأسیس شد تا اکوسیستم غنی و بکر این منطقه را حفاظت کند. قبل از تأسیس پارک، این منطقه تحت تأثیر صنعت چوب‌بری و شکارچیان غیرقانونی قرار گرفته بود. اما دولت کاستاریکا تصمیم گرفت این جواهر طبیعی را برای نسل‌های آینده حفظ کند.

در سال 1983 یونسکو پارک ملی کرکوادو را به عنوان یکی از نخستین مناطق ذخیره زیست‌کره ثبت کرد. این امر باعث شد تا حفاظت از این پارک در اولویت قرار گیرد.

موقعیت جغرافیایی

پارک ملی کرکوادو در جنوب غربی کاستاریکا واقع شده و شامل بخش اعظمی از شبه‌جزیره اوسا است. این شبه‌جزیره به دلیل موقعیت منحصربه‌فرد جغرافیایی‌اش، یکی از متنوع‌ترین اکوسیستم‌های زمین را در خود جای داده است.

شبه‌جزیره اوسا توسط اقیانوس آرام از شمال و دریای پاناما از جنوب احاطه شده‌ است. رطوبت بالای هوا که ناشی از این موقعیت ساحلی است، موجب رویش گسترده‌ی جنگل‌های بارانی استوایی در این منطقه شده است.

علاوه بر این، کوه‌های تیلاران در شرق پارک به عنوان یک حائل طبیعی عمل می‌کنند و مانع از ورود هوای گرم و خشک به منطقه می‌شوند. این شرایط باعث به وجود آمدن یکی از مرطوب‌ترین جنگل‌های بارانی در جهان شده است.

طبیعت بکر

جنگل‌های انبوه کرکوادو زیستگاهی ایده‌آل برای تنوع زیستی فراهم می‌کند. درختان عظیم و پوشش گیاهی چندلایه‌ای این جنگل‌ها نه تنها محل زندگی انواع گونه‌های گیاهی و جانوری است، بلکه در جذب کربن و تعدیل آب و هوای منطقه نیز نقش مهمی ایفا می‌کند.

کرکوادو زیستگاه بیش از 375 گونه پرنده، 115 گونه پستاندار، 132 گونه خزنده و دوزیست و چندین هزار گونه حشره و جانور بی‌مهره است.

از جمله جانوران شاخص این پارک می‌توان به کیسه‌دارانی مانند کوئول، کینکاژو، اوپاسوم و تمساح کروکودیل اشاره کرد. همچنین پلنگ آمریکای مرکزی، ژاگوار و پوما نیز در این جنگل‌ها زندگی می‌کنند.

گونه‌هایی مانند طوطی آراکاری و طوطی اسکارلت مکاو نیز از پرندگان رنگارنگ این منطقه محسوب می‌شوند. عقاب ماهی‌خوار، طوطی‌های بزرگ ماکاو و کبوترهای سلطنتی از دیگر پرندگانی هستند که در این پارک یافت می‌شوند.

در مجموع، کرکوادو زیستگاه 2.5% از کل گونه‌های جهان است. این آمار نشان‌دهنده‌ی اهمیت حفاظت از این پناهگاه طبیعی است.

جاذبه‌های گردشگری

علاوه بر طبیعت بکر، پارک ملی کرکوادو جاذبه‌های گردشگری فراوانی نیز دارد که آن را به یکی از مقاصد محبوب اکوتوریسم تبدیل کرده است.

از جمله می‌توان به آبشار لویس، دره ریو کلارو، ساحل پاناما و خلیج دراکه اشاره کرد. همچنین کوه کرکوادو با ارتفاع 742 متر یکی دیگر از جاذبه‌های این پارک است که از بالای آن منظره‌ای باشکوه از جنگل‌های اطراف به چشم می‌خورد.

گردشگران می‌توانند از طریق قایقرانی، کوهنوردی، دوچرخه‌سواری، اسب‌سواری، شنا در رودخانه و حتی غواصی از زیبایی‌های طبیعی کرکوادو لذت ببرند. مشاهده‌ی پرندگان و حیات وحش نیز یکی دیگر از جاذبه‌های گردشگری این پارک است.

البته لازم به ذکر است که با توجه به حساسیت‌های زیست‌محیطی، تعداد گردشگران اجازه ورود به پارک محدود شده و فعالیت‌های آن‌ها تحت نظارت سفت و سختی قرار دارد.

چالش‌های حفاظتی

با وجود تلاش‌های گسترده برای حفاظت از پارک ملی کرکوادو، همچنان چالش‌هایی در این راه وجود دارد.

از جمله مهم‌ترین تهدیدها می‌توان به شکار غیرقانونی، توسعه‌ی کشاورزی و گردشگری بی‌رویه، ورود گونه‌های مهاجم و تغییرات آب و هوایی اشاره کرد.

کاهش جمعیت گونه‌هایی مانند ژاگوار، پوما و میمون عنکبوتی در سال‌های اخیر نشان‌دهنده‌ی آسیب‌پذیری این اکوسیستم است.

مدیریت پارک تلاش می‌کند با اجرای قوانین سختگیرانه‌تر، گشت‌های مرزی، آموزش جوامع محلی و تشویق کشاورزی پایدار، روند تخریب منطقه را معکوس کند. اما نجات این ذخیره‌گاه طبیعی نیازمند مشارکت همه‌ی ذی‌نفعان است.

کرکوادو یکی از آخرین بهشت‌های طبیعی بر روی کره‌ی زمین است. با از دست رفتن آن، نه تنها گونه‌های نادری از بین خواهند رفت، بلکه سیاره‌ی ما نیز آسیب جدی خواهد دید. لذا حفاظت از این منطقه‌ی حساس باید در اولویت قرار گیرد تا این میراث طبیعی گران‌بها به نسل‌های بعدی منتقل شود.

منبع مقاله: پارک ملی Corcovado در شبه جزیره Osa کاستاریکا